Posts

Darwin en de stadsnatuur

De stad is een rijke biotoop met een grote biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten komen in de stad voor en blijken zich moeiteloos te kunnen aanpassen aan hun stedelijke habitat. Hier en daar vinden zelfs genetische veranderingen plaats. Maar hoe kunnen we de stad zo ontwerpen dat er voldoende rekening wordt gehouden met deze natuur? Twee interessante boeken geven antwoord op deze vraag en geven meer inzicht in de stedelijke flora en fauna.

Vroeger hadden we thuis een grasparkietje. Een blauw met witte, die door de woonkamer heen zoefde en dan op je schouder of hand landde waar zij heerlijk geaaid wilde worden. Zo net onder haar snaveltje. Een gezelligheidsdier die 's avonds vrolijk zat te kwetteren waardoor Nederlandstalige televisieprogramma's moeilijk te volgen waren. Zo'n tien jaar geleden hoorde ik een soortgelijk ge-tshirp toen ik op een tram stond te wachten in hartje Den Haag. Verbaasd als ik was, zag ik in een grote boom aan de overkant een vergrote versie v…
0

Mijn plek van hoop en verandering
Steden en wijken staan ook de komende jaren voor belangrijke opgaven. Dat is niets nieuws. Wel de manier waarop deze vraagstukken worden opgepakt. Niet door één of twee partijen van bovenaf, maar door van onderop de krachten te bundelen in nieuwe samenwerkingsverbanden. Om zo op lokaal niveau het verschil te maken. In een vorige week verschenen publicatie worden dit ‘plekken van hoop en verandering’ genoemd. Een introductie.

St Stephen’s Road, Oost Londen. Het is het jaar 1991. De statige St. P…

0

Happy City: een recensie
Een paar jaar geleden schreef Charles Montgomery het boek 'Happy City' met daarin verschillende ingrediënten voor goed functionerende steden. Naast tal van internationale verhalen over steden behandelt hij vooral de nadelen van de suburbanisatie in Noord-Amerika. Hij zet daar de voordelen van de compacte stad tegenover. Dat laatste levert verschillende spanningen op: ruimte voor jezelf versus hoge dichtheden; eigen bezit versus publieke ruimte; privé versus intimiteit; etc.. Vooral in d…

0

Naar aantrekkelijke openbare ruimte in de naoorlogse stad
Onze vroeg-naoorlogse woonwijken worden gekenmerkt door een ruime opzet en groen uiterlijk. Toch ervaren bewoners en grondeigenaren deze stedenbouwkundige opzet niet alleen als kwaliteit, maar ook vaak als een probleem. Men worstelt namelijk met de structuur, inrichting en het beheer. Met als resultaat dat al het groen vaak een geringe verblijfskwaliteit heeft en gedegradeerd is tot kijkgroen. Aan de hand van een casus in Den Haag laat ik zien welke mogelijkheden er zijn om in dit soort wijken …

2

Speelbare steden: een model en een gereedschapskist
Het leven van kinderen wordt vooral beïnvloed door keuzes en beslissingen van ouders, leraren én stedelijke vormgevers. Tezamen bepalen zij waar, hoe en hoe lang kinderen spelen. In de afgelopen decennia is de tijd die kinderen buiten doorbrengen flink afgenomen. Zowel vanuit gezondheid als pedagogische redenen is het van belang dat we het buitenspelen van kinderen stimuleren. Om dit te realiseren hebben we een nieuwe benadering nodig rondom het inrichten, vormgeven en programmeren van de openb…

0

The sky is the limit
Voor het realiseren van een aantrekkelijke, leefbare stad is het van belang dat we meer uit gaan van de menselijke maat: de stad op ooghoogte. Op grote hoogte liggen er echter ook volop kansen om te werken aan diverse stedelijke opgaven, zoals verdichting, klimaatadaptatie en de energietransitie. We moeten het dak op!

0

De Open Stad
Steden worden te veel vormgegeven volgens een gesloten systeem: uniform, gecontroleerd en lineair. In plaats van een 'gesloten stad' hebben we juist een 'open stad' nodig waar ruimte is voor complexiteit, diversiteit en experimenten. Dat is de hoofdboodschap van stadssocioloog Richard Sennett in zijn boek Building and Dwelling: Ethics for the City dat ook in het Nederlands verscheen onder de titel Stadsleven; een visie op de metropool van de toekomst. Een samenvatting van …

0

Speelbare steden: een persoonlijk verhaal
Toen mijn dochter zes jaar geleden geboren werd, gingen er een groot aantal nieuwe werelden voor mij open. Naast de wereld van luiers en slapeloze nachten veranderde ook mijn gebruik en beleving van de openbare ruimte. De breedte van de stoep en losliggende stoeptegels werden ineens belangrijk. Eerst door mijn wandeltochtjes met de kinderwagen en een paar jaar later toen ze zelf - al strompelend - haar eerste rondje om het woonblok liep.

1

De ontwerper als verbinder
De rollen en taken van diverse actoren bij stedelijke vraagstukken zijn de afgelopen periode aan verandering onderhevig geweest. Vooral de ontwerper lijkt in deze tijd van 'organische gebiedsontwikkeling' er bekaaid vanaf te komen. In het nieuwe boek 'Stedelijke vraagstukken, veerkrachtige oplossingen' laten diverse hogescholen echter zien dat de ontwerper door middel van ontwerpend onderzoek een belangrijke rol kan spelen.

0

Placemaking week 2017: de hoogtepunten
Het voelde als een kind in de snoepwinkel. Zoveel interessante en inspirerende verhalen tijdens 'Placemakingweek 2017' in Amsterdam over het aantrekkelijk en levendig maken van publieke ruimten. Met meer dan 400 deelnemers uit meer dan 46 landen kon het al niet meer mis gaan. Naast de fantastische speech van Fred Kent ("We have to turn everything upside down, to get it right side up.") en andere interessante presentaties en discussies zijn dit mijn favoriete snoepjes.

0

Speelbare steden
Goed ontworpen en goed onderhouden openbare ruimten hebben meerdere voordelen. Ze vergroten bijvoorbeeld de kans op ontmoetingen tussen verschillende leefstijlen, ze stimuleren lichaamsbeweging en je wint het vertrouwen van buurtbewoners, vastgoedeigenaren en ondernemers. Ook voor kinderen zijn publieke ruimten van groot belang. Buitenspelen bevordert namelijk de gezondheid, het versterkt sociale vaardigheden (delen, samenwerken) en stimuleert de cognitieve ontwikkeling. Maar hoe maak je een sp…

0

Stadswijken: de noodzaak van precisie (deel 1: de wijkanalyse)
"Gemengde buurten", "evenwichtige wijken", "ongedeelde stad", "buurten in balans". Het zijn van die uitspraken die lekker in de mond liggen en veel gebruikt worden. Maar hoe reëel zijn ze? En zijn het logische en haalbare idealen? Daar zijn de meningen erg over verdeeld. Zo zetten academici en andere stadsdenkers regelmatig vraagtekens bij de probleemanalyses en oplossingsrichtingen van beleidsmakers en politici. Het voornaamste discussiepunt daarbij: het…

0

Stadswijken: de noodzaak van precisie (deel 2: de wijkaanpak)
"Gemengde buurten", "evenwichtige wijken", "ongedeelde stad", "buurten in balans". Het zijn van die uitspraken die lekker in de mond liggen en veel gebruikt worden. Maar hoe reëel zijn ze? En zijn het logische en haalbare idealen? In een eerder artikel keken we kritisch naar de probleemanalyse van wijken. Na een nauwkeurige probleemanalyse is het van belang om de juiste oplossingsstrategie te bepalen. Men kan daarbij - afhankelijk van de problematiek - bi…

0

Hoe maak je een levendige, publieke ruimte? Een top 10.
Publieke ruimten zijn er in vele soorten en maten. Pleinen, parken, speeltuinen, winkel- en woonstraten, allen behoren ze tot openbare buitenruimte. Volop te vinden in binnensteden, maar ook daarbuiten. In het groot en in het klein. Ondanks deze diversiteit zijn er wel een aantal factoren die bepalen of een publieke ruimte mensen aantrekt of juist afstoot. In dit artikel een top 10 - op alfabetische volgorde - van zaken die als een checklist kunnen dienen voor het realiseren van een uitnodigend…

4

Hoe om te gaan met stedelijke diversiteit?
In de afgelopen jaren zijn steden diverser dan ooit geworden. Individuen die op het eerste gezicht misschien tot een bepaalde groep behoren, verschillen namelijk enorm qua leefstijl en gedrag. En hoewel ze misschien in dezelfde wijk wonen, hebben ze zeer diverse levens en toekomstperspectieven. Een Europees onderzoeksteam onderzocht hoe steden met deze diversiteit om kunnen gaan en hiervan kunnen profiteren. 

0

De erfenis van Obama
De rol en invloed van Amerikaanse presidenten op stedelijk beleid is er altijd eentje geweest van vallen en opstaan. Sinds de jaren zeventig was er geen president meer geweest die het thema echt durfde op te pakken. President Obama zette het in 2009 wel hoog op zijn lijstje van binnenlandse politiek. Wat was zijn visie en welke resultaten zijn gehaald? Een overzicht.

0

De vernieuwing van Nieuw-West
De 'Westelijke Tuinsteden', 'Nieuw-West' of 'Parkstad Amsterdam', namen die voor hetzelfde naoorlogse uitbreidingsgebied in Amsterdam worden gebruikt. Het gebied, dat qua omvang en inwonertal vergelijkbaar is met een middelgrote stad, wordt sinds de jaren negentig grootschalig vernieuwd. Diverse onderzoekers gaven al hun mening over dit stadsdeel. In het boek 'Nieuw-West: parkstad of stadswijk' krijgen we ook inzicht in het verhaal achter de cijfers.

1

De toekomst (en geschiedenis) van de stad
Planoloog,blogger, voormalig ambtenaar en bijzonder hoogleraar Zef Hemel houdt in zijn boek ‘De toekomst van de stad’ een pleidooi voor meer grootstedelijkheid. Een dappere poging die helaas wat blijft hangen in abstracte begrippen en geschiedbeschrijvingen, maar wel een boek oplevert met een mooi overzicht van de grootste stadsdenkers door de eeuwen heen.

0

Op zoek naar nieuwe verhoudingen (de publicatie)
Stedelijke vraagstukken zijn van alle tijden, maar de laatste jaren staat vooral de vraag centraal wie de stad gaat vormgeven. Gebeurt dat op dezelfde manier als in de afgelopen zestig jaar waarbij de traditionele partijen, zoals gemeenten, corporaties en ontwikkelaars het voortouw nemen? Partijen die van bovenaf en met behulp van vooral statistieken en wensbeelden de ruimte en de samenleving proberen te ordenen? Of ontstaat er een nieuw stedelijk speelveld waarin deze wensbeelden van beleidsma…

0

Geprivatiseerde openbare ruimte: vloek of zegen?
In steeds meer steden is de openbare ruimte in handen van bedrijven. Deze zogenaamde 'Privately Owned Public Spaces' (POPS) zijn bijzondere openbare ruimten die toegankelijk zijn voor het publiek, terwijl ze wel in het bezit zijn van ondernemingen die hun eigen regels kunnen opstellen. Wat zijn de ervaringen in Toronto, New York en Londen? En de hoofdvraag: wat zijn de voor- en nadelen?

0

Van de nood een deugd maken: bestrijding winkelleegstand
Binnen de gebiedsontwikkeling wordt nog wel eens getwijfeld of de tijd van grootschalige nieuwbouwplannen echt voorbij is of dat we ons in een ‘tussentijd’ bevinden. Binnen de detailhandel is die onzekerheid er niet. Er is op dit moment simpelweg teveel winkeloppervlak ten opzichte van de vraag. Duidelijk zichtbaar in veel steden door de leegstaande winkels. Allerlei partijen zijn nu op zoek naar manieren om die gaten op te vullen. Door bijvoorbeeld het mengen van functies, deregulering, belast…

1

Temporama
Partijen zijn druk op zoek naar nieuwe winkelconcepten om (tijdelijk) invulling te vinden voor de toenemende leegstaande winkelpanden. Maastricht steelt op dit moment de show door als eerste stad het voormalige V&D pand te hergebruiken via een vernieuwend winkelconcept.

0

Stadslandbouw
'Urban agriculture', 'urban farming', 'community gardening'. Hoe je het ook noemt, stadslandbouw is een niet meer weg te denken trend. Zeker met de opening vandaag van Europa's grootste stadsboerderij. In Den Haag wordt op de zesde etage van een voormalig kantoorgebouw vis gekweekt en op het dak staat een enorme kas die voor 50 ton aan groenten per jaar gaat produceren. Grootste voordeel: door voedsel dichtbij huis te produceren en gebruik te maken van een efficiënt…

0

De waarde van het alledaagse
Hoe beleidsmakers, bestuurders en politici tegen bepaalde stadswijken aankijken, kunnen we regelmatig lezen in diverse wijkvisies, raadsstukken, krantenartikelen en jaarplannen. Maar hoe ziet het dagelijks leven in deze wijken er daadwerkelijk uit? In de publicatie 'De waarde van het alledaagse' beschrijven de auteurs drie wijken uit Noord-Brabant door de ogen van bewoners. Daarnaast tonen zij hoe onderzoek naar de dagelijkse werkelijkheid in zijn werk gaat en doen zij op basis van hun …

0

Eyes on the street: Jane Jacobs
Het is alweer tien jaar geleden dat Jane Jacobs, de Amerikaans-Canadese schrijfster, activiste en urbaniste, overleed. Gelukkig wordt volgende week haar 100ste geboortedag groots gevierd met congressen en wandelingen. En terecht, want ze is een goeroe op het gebied van de stadssociologie en heeft de vakwereld van planologen, architecten en geografen op haar kop gezet door te laten zien dat je op meerdere manieren naar een stad, wijk en samenleving kan kijken.

0

De aanhoudende populariteit van grote steden: vraag of aanbod?
Op basis van diverse doorrekeningen (en ingegeven door verschillende ambities) verwachten de gemeente Rotterdam en Den Haag de komende jaren nog flink te groeien. Maar in hoeverre is dit wens of werkelijkheid? En hoe moeten we de cijfers van de diverse prognoses eigenlijk interpreteren? Een artikel over het spelen met cijfers.

0

Trek uit de grote stad?
Nederland groeit gestaag door naar 17 miljoen inwoners. En steeds meer Nederlanders wonen in een stedelijk gebied. Steden lijken populairder dan ooit. Eind vorige maand publiceerde het CBS cijfers die meer inzicht geven in deze stedelijke groei. In dit artikel kijken we naar de ontwikkelingen in Rotterdam en Den Haag. Twee steden die allebei druk bezig zijn met een nieuwe woonvisie. 

0

Gebiedsontwikkeling: veranderende perspectieven
Wie gaat de stad vormgeven? Een interessante vraag die in de loop der tijd verschillend wordt beantwoord. Die verschuivende rollen en taken tussen partijen zijn onder andere het gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen en schommelingen in (politieke) ideaalbeelden.

0

De welzijnssector: over schuivende rollen en posities
Wie gaat de stad vormgeven? Een interessante vraag die in de loop der tijd verschillend wordt beantwoord. Die verschuivende rollen en taken tussen partijen zijn onder andere het gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen en schommelingen in (politieke) ideaalbeelden.

0

De driehoek: veranderende posities van organisaties
De stad staat voor een groot aantal opgaven op het gebied van onder andere het wonen, onderwijs, integratie, armoede, duurzaamheid en veiligheid. Inhoudelijk gezien zijn dit geen nieuwe thema's, maar wel anders is de vraag wie deze stedelijke vraagstukken gaat oppakken. Gebeurt dat op dezelfde manier als de afgelopen zestig jaar waarbij de traditionele partijen, zoals gemeenten, corporaties, ontwikkelaars en welzijnsinstellingen het voortouw nemen? Zeg maar de ‘geplande stad’ die van bovena…

0

Voor de geïnteresseerde lezer...
Stedelijke vraagstukken zijn van alle tijden, maar de laatste jaren staat vooral de vraag centraal wie de stad gaat vormgeven. Gebeurt dat op dezelfde manier als in de afgelopen zestig jaar waarbij de traditionele partijen, zoals gemeenten, corporaties en ontwikkelaars het voortouw nemen? Partijen die van bovenaf en met behulp van vooral statistieken en wensbeelden de ruimte en de samenleving proberen te ordenen? Of ontstaat er een nieuw stedelijk speelveld waarin deze wensbeelden van beleidsma…

0